“Als je een mens gelukkig wil maken geef haar dan geen rijkdommen maar ontneem haar enkele wensen.” (Euripides)
Sinds ik met een Zweed getrouwd ben vieren we kerst op de Zweedse manier. Voor mij betekende dat in plaats van cadeautjes kopen met Sinterklaas voor de ene persoon wiens lootje je had getrokken, een cadeautje voor iedereen kopen. In plaats van in de jutezak, leg je de pakjes onder de kerstboom, en in plaats van lange gedichten bij elk pakje, een mooi labeltje eraan met ‘God Jul’ (goede kerst) en een extra sierlijke verpakking. In plaats van ‘dank U Sinterklaasje’ zeggen we gewoon dankjewel tegen degene van wie we het cadeautje hebben gekregen, want de naam staat op het labeltje.
Ik hou van kerst, en van de spanning rondom kerstavond met alle mooie pakjes rondom de boom. Maar ik mis wel een beetje de literaire meesterwerkjes die werden gecreëerd toen we elkaar probeerden te overtreffen met dichten. En de geheimzinnigheid, het zo lang mogelijk verborgen proberen te houden wiens lootje je had getrokken.
Als kind was de spanning bijna ondraaglijk. Het begon er al mee dat je een verlanglijstje mocht maken. O wat zat ik me te verkneukelen als ik de folders van de speelgoedwinkels doorbladerde. Alleen dat al maakte de decembermaand zo feestelijk. Het krijgen van wat je wenst is steeds minder belangrijk geworden in de loop van de jaren. Het gebaar, de zorg die is besteed aan het zoeken naar het juiste cadeautje en het mooi verpakken ervan is veel waardevoller dan het product dat je uiteindelijk in handen hebt.
Toch doet het formuleren van je wensen iets met je.
Het maakt je eigenlijk bewust van een gemis wat je daarvoor niet als gemis ervoer. Ik vind het altijd lastig om te zeggen wat ik wens, want ik heb toch alles wat ik nodig heb? Maar als je maar lang genoeg denkt, of bladert in tijdschriften of folders, of online zoekt, kom je uiteindelijk steeds meer dingen tegen die je eigenlijk ‘nodig’ hebt.
Waar je eerst volkomen tevreden was, heb je opeens een gebrek. Het is wonderlijk hoe sluw de commercie hier met succes op inspeelt. Of je wilt of niet, maar zo gauw je de tv of je telefoon aan zet komt er een product of dienst op je af die je ‘nodig’ hebt. Tegenwoordig is het helemaal eng, want door alle Google services die op elkaar afgestemd zijn weet je telefoon al wat je nodig hebt voordat je het zelf weet. Door je zoekgedrag, of zelfs doordat ‘ze’ vaak terugkerende woorden in je gesprekken traceren. En wanneer je dan argeloos op een bepaalde advertentie klikt, kun je er donder op zeggen dat je de dagen daarna wordt doodgegooid met soortgelijke producten, aangeboden door diverse bedrijven.
Wensen….Het hebben van veel wensen maakt je alleen maar onrustig en ongelukkig. Dat is niets nieuws. Euripides wist het ook al. Alleen is het in deze tijd en in onze westerse consumptiemaatschappij wel een grotere uitdaging om het hoofd koel te houden en je niet gek te laten maken. Maar de wereld draait nou eenmaal op commercie en daar kunnen we ons maar beter bij neerleggen. Het zit ‘m vooral in ons hoofd, hoe we daar gebalanceerd mee omgaan. Want het is niet het geld op zich dat ‘de wortel is van alle kwaad’, zo leerde ik vroeger op de zondagschool, maar de zucht naar geld/rijkdom. Om onszelf een handje te helpen, hebben we ook hier in Zweden maar weer de sticker op onze brievenbus geplakt: ‘Ingen reclam, tack’.
Maar rond kerst genieten we van alle mooie, grappige en lieve cadeautjes die iedereen voor elkaar koopt, niet omdat we het zo hard nodig hadden, maar omdat het toch wel heel gezellig is om elkaar een beetje te verwennen!
Vorige column – Simpel – klik hier
Door: Tanja Lagerström
