“Opnieuw kotst de huidige VVD/PvdA-regering de Nederlander in het buitenland met kracht uit.”, schrijft Eelco Keij op zijn site, auteur van het boek Kapitale Connecties en voorvechter van de rechten van Nederlanders in het Buitenland. Want waar ging het deze keer over? Eelco Keij legt uit.
1. Wetsvoorstel over Nederlanderschap/naturalisatie
Al in april 2014 schreef ik over dit onzalige wetsvoorstel. Concreet: omdat het volgens onze ivoren-toren-regering zo het “gevoelen” is in de maatschappij, wordt de naturalisatietermijn om Nederlander te worden opgehoogd van 5 naar 7 jaar. Mag u vanavond uw buitenlandse partner vertellen. Over arbitraire naturalisatietermijnen gesproken.
Daarnaast: wil uw buitenlandse partner Nederlander/se worden, dan mag dat nooit meer vanuit het buitenland. Nee, dan moet u eerst verhuizen naar Nederland, alles achterlaten, uw kinderen meesleuren uit de plaatselijke jeugd en braaf eerst met de scanner in de lokale Albert Heijn leren omgaan.
Is dit wetsvoorstel nu wet? Nee, het moet ook nog door de Eerste Kamer; wellicht dat het daar nog gestuit kan worden: PvdA en VVD hebben daar immers geen meerderheid.
2. Rapport Nationale Ombudsman en onvrijwillig verlies Nederlanderschap
De conclusies van de Nationale Ombudsman in zijn recente rapport waren duidelijk: Nederlanders in het buitenland worden geconfronteerd met een te rigide en te ingewikkelde Nederlandse wetgeving rondom nationaliteit. Zelfs ambassademedewerkers maken fouten bij de toepassing ervan, zij het onbedoeld. De meest bekende zaak hierover is die van Carla Brienen. Het wetsvoorstel onder punt 1) gaf daarmee een goede gelegenheid voor CDA, GroenLinks en D66 om amendementen in te dienen die juist hier een punt van zouden maken. En wat antwoordt de Staatssecretaris doodleuk?
“Het streven naar een enkelvoudige nationaliteit is een belangrijk uitgangspunt in de regels omtrent verkrijging en verlies van het Nederlanderschap. Het verlies van het Nederlanderschap bij het vrijwillig verkrijgen van een andere nationaliteit is sinds jaar en dag onderdeel van het Nederlandse nationaliteitsrecht. Er is wel discussie over de wenselijkheid van deze regeling, maar niet zodanig dat er naar mijn oordeel sprake is van rechtsonduidelijkheid, die een vorm van herstelregeling zou vergen om het verlies van het Nederlanderschap op deze grond ongedaan te maken.”
Er is één ienie-mienie klein lichtpuntje, alhoewel zeer beperkt in omvang en tijd: Nederlanders die hun Nederlanderschap tussen 1 april 2013 en de (toekomstige) datum van inwerkingtreding van deze wetswijziging hebben verloren op basis van het – in mijn eigen woorden – meer dan 10 jaar niet verlengen van het paspoort (woonachtig buiten de EU), waardoor het Nederlanderschap stilzwijgend is ingetrokken, kunnen gedurende een periode van 1 jaar na inwerkingtreding van deze wet een beroep doen op een “herstelregeling” . De Staatssecretaris:
“Hoewel ik het primair als een eigen verantwoordelijkheid van Nederlanders zie om de wet te kennen en hier terdege rekening mee te houden in hun handelen, en er ook de nodige inspanningen vanuit de overheid zijn verricht om Nederlanders hierover te informeren, kan ik me gelet op de bovengeschetste rechtsontwikkeling voorstellen dat er bij sommigen onduidelijkheid kan zijn ontstaan over deze specifieke verliesgrond.”
Ik zou bíjna zeggen: doe dan niets. Want de regering pakt hier heel opportunistisch een héél klein plukje Nederlanders in het buitenland, verbindt er verschillende voorwaarden aan, geeft hen een “herstelmogelijkheid” die maar één jaar geldt en waarvan ongetwijfeld niemand ooit actief van op de hoogte zal worden gebracht, om vervolgens het naar de buitenwacht en de pers in algehele termen als een “herstelregeling” te presenteren. Dit is zó goedkoop dat het aan het banale grenst.
Zoals een vriend van me deze week al zei: “Je rechterarm is er door de metro afgerukt en de Staatssecretaris komt aanzetten met een pleister.“ Amen to that.
