Indien u voornemens bent uit Nederland te vertrekken, zijn er veel praktische en ook fiscale zaken waaraan u moet denken. Ondanks uw vertrek kunt u voor fiscale doeleinden nog steeds als inwoner van Nederland worden gezien. Ook betekent een emigratie niet meteen het einde van een belastingplicht in Nederland. Bij vertrek uit Nederland zult u daarom altijd eerst moeten nagaan of de banden met Nederland zodanig worden verbroken dat u in Nederland geen belasting meer bent verschuldigd. Maar hoe beoordeelt u dit?
Fiscaal inwonerschap
Voor het begrip ‘fiscale woonplaats’ is in de Nederlandse wet een niet veel zeggende omschrijving opgenomen. Op basis van de wet wordt de fiscale woonplaats van een natuurlijk persoon “naar de omstandigheden beoordeeld”. Het criterium “naar de omstandigheden beoordeeld” is een open norm. Hierbij dient met allerlei relevante omstandigheden van het individuele geval rekening te worden gehouden. Het gaat hierbij om objectieve criteria. Uw intentie is daarom niet altijd relevant en komt slechts betekenis toe indien en voor zover deze intentie door uw gedragingen kenbaar wordt gemaakt en in de waarneembare feiten tot uitdrukking komt. De open norm maakt het voor u dan ook lastig om te beoordelen of u, ondanks uw vertrek uit Nederland, voor fiscale doeleinden nog steeds als inwoner van Nederland wordt aangemerkt. In de Nederlandse jurisprudentie is echter wel een aantal feiten en omstandigheden opgenomen die kunnen helpen te beoordelen of u na uw vertrek fiscaal als inwoner van Nederland blijft aangemerkt.
Relevante feiten en omstandigheden
Uit de jurisprudentie volgt dat u als natuurlijk persoon uw fiscale woonplaats hebt in de plaats waarmee u “een duurzame band van persoonlijke aard” heeft. Die duurzame band hoeft niet sterker te zijn dan de band met enig ander land, zodat het voor een woonplaats in Nederland niet noodzakelijk is dat het middelpunt van uw maatschappelijke leven zich in Nederland bevindt. In de jurisprudentie worden met name de navolgende omstandigheden van belang geacht bij de beoordeling of een duurzame betrekking van persoonlijke aard aanwezig is:
- het ter beschikking hebben van een duurzame (ingerichte) woning;
- de verblijfplaats (woonplaats, arbeidsplaats of ‘schoolplaats’) van het gezin of;
- de plaats waar arbeid wordt verricht;
- de plaats waar geldopnamen of creditcardbetalingen worden gedaan;
- het gas-, elektriciteits- en waterverbruik;
- de plaats waar bankrekeningen of beleggingen worden aangehouden;
- de plaats waar verzekeringen zijn afgesloten;
- de plaats waar medische behandelingen worden ondergaan, zoals bij huisarts, tandarts of fysiotherapeut;
- een lidmaatschap van (sport)verenigingen, charitatieve instellingen, kerk, rotary club en dergelijke;
- de deelname aan winkelacties;
- de plaats waar wordt getankt;
- de plaats waar abonnementen worden aangehouden;
- de plaats en het gebruik van de telefoonaansluiting;
- de intentie van betrokkene (voor zover dat uiterlijk waarneembaar is);
- de nationaliteit van betrokkene;
- de inschrijving in de gemeentelijke basisadministratie;
- de vraag of de natuurlijke persoon fiscaal inwoner is van een andere staat.
Alle relevante feiten en omstandigheden moeten worden meegenomen, waarbij per individueel geval bepaalde factoren zwaarder kunnen wegen dan andere factoren. In de jurisprudentie komt naar voren dat formele omstandigheden, zoals de inschrijving in de gemeentelijke basisadministratie, van minder belang is. In twijfelgevallen kan dit echter van doorslaggevende betekenis zijn.
Buitenlandse belastingplicht
Indien u na uw vertrek niet meer in Nederland woont, kunt u als buitenlands belastingplichtige worden aangemerkt. Dit is het geval wanneer u bepaalde soorten inkomen uit Nederland gaat genieten, zoals een pensioen, of wanneer u een huis in Nederland hebt.
Conclusie
Bent u van plan uit Nederland te vertrekken, dan is het zaak na te gaan of daarmee ook uw belastingplicht in Nederland eindigt.
Heeft u advies nodig? BDO accountants & belastingadviseurs helpen u graag.
Tekst Robin Schalenkamp en Touria El Ouardi
