Taler du Dansk?

Hoewel het Deens tussen de wereldtalen een relatief bescheiden positie inneemt, komen wij er als Nederlanders regelmatig mee in aanraking. Immens populaire Deense televisieseries zoals Borgen, The Bridge, The Killing, The Legacy en Follow The Money zijn amper meer van onze beeldschermen weg te denken. Of dit de reden is dat het Deens een populaire taal is om te leren, is niet helemaal duidelijk. Wel weten we dat veel mensen Denemarken als vakantie- of emigratieland positief beoordelen.

Het Scandinavisch Vertaal- en Informatiebureau Nederland (SVIN) is het oudste bureau in Nederland dat gespecialiseerd is in Scandinavië. Al meer dan dertig jaar verzorgen we met behulp van ons internationale netwerk van vertalers, docenten en adviseurs (beëdigde) vertalingen, literaire vertalingen, tolk- en gidswerkzaamheden en taalcursussen voor bedrijven en particulieren in alle Scandinavische talen. We hebben dan ook al veel mensen geholpen bij hun emigratie. In dit stuk geven we graag wat algemene tips en informatie over de Deense taal en cultuur.

We raden mensen met emigratieplannen altijd aan zich goed te oriënteren voor ze een definitief besluit nemen. Bezoek het land bijvoorbeeld in verschillende jaargetijden, zodat u in het geval van Denemarken de langere dagen in de zomer en de kortere dagen in de winter zelf hebt ervaren. Verder is het bezoeken van emigratiebeurzen bijzonder nuttig om erachter te komen wat er allemaal bij een emigratie komt kijken. Ook de ervaringen van andere emigranten kunnen een beter beeld geven van de benodigde voorbereidingen én van de daadwerkelijke emigratie.

Een belangrijk onderdeel in de voorbereiding vormt het leren van de Deense taal. Als u Deens spreekt, wordt dat door uw nieuwe landgenoten zeer gewaardeerd en u zult merken dat u er zelf ook erg bij gebaat bent: het spreken en begrijpen van de taal helpt u om u sneller thuis te voelen in het nieuwe land. In de door ons gebruikte lesmethoden krijgt – naast de taal – ook de Deense cultuur aandacht. Wist u bijvoorbeeld dat er over het algemeen van u verwacht wordt dat u uw schoenen uitdoet als u bij iemand op bezoek komt? Dat het Deense woord ‘hygge’ een woord is dat niet direct te vertalen valt, maar dat het zoiets betekent als ‘knusheid, warmte en saamhorigheid’ en dat er in 2016 op de Engelstalige markt maar liefst elf boeken over ‘hygge’ zijn verschenen? Dat Denen op midzomeravond langs de kust, in parken en langs meren grote vreugdevuren ontsteken?

Laten we eens wat dieper ingaan op de meest opvallende aspecten van het Deens. Het Deens kent bijna 6 miljoen sprekers. Daarvan woont het grootste gedeelte in Denemarken zelf, maar ook op de Færøer, in Groenland en in Noord-Duitsland wordt Deens gesproken. Alle letters die wij in ons 26-letterige alfabet vinden komen ook in het Deense alfabet voor. Het Deens heeft echter nog een drietal extra letters: de æ, de ø en de å.

Kenmerkend voor het Deens is dat er een verschil zit tussen het geschreven en het gesproken Deens, omdat de Denen veel letters ‘inslikken’. Een groot voordeel van het Deens is dat de taal geen naamvalverbuiging voor zelfstandige naamwoorden (zoals in het Duits) kent en een eenvoudige vervoeging voor werkwoorden hanteert. Zo zeggen ze bijvoorbeeld ‘du spiser’ (jij eet), maar ook ‘vi spiser’ (wij eten), waarbij de uitgangen in het Deens gelijk blijven terwijl ze in het Nederlands veranderen.

Wie een aantal Deense woorden goed bekijkt, ziet dat de schrijfwijze soms erg op de Nederlandse lijkt. Zo is ‘goedemorgen’ in het Deens ‘godmorgen’ en ‘haven’ ‘havn’. Maar pas op! Zogenaamde ‘valse vrienden’ kunnen voor problemen zorgen. Een voorbeeld hiervan is ‘bord’, wat in het Deens ‘tafel’ betekent. Of ‘straks’, waarmee men in het Deens wil zeggen dat men er meteen mee aan de slag gaat en niet pas over een tijdje. En ander voorbeeld is ‘tak’, waarmee een Deen niet een tak aan een boom bedoelt, maar waarmee hij u juist wil laten weten dat hij u voor iets bedankt – en dat woord gebruiken Denen vaak!

Er zijn ook woorden die wat schrijfwijze betreft erg afwijken van het Nederlandse equivalent. Bijvoorbeeld het Deense woord voor ‘homepage’, namelijk ‘hjemmeside’, waarin het woord ‘hjemme’ (thuis) en ‘side’ (pagina) samengevoegd zijn. Als u de betekenissen van beide woorden kent, is het best een logisch woord, toch?

Meer weten over hoe Deens te leren, ga dan naar www.svin.nl

Meer weten over emigreren naar Denemarken, lees dan VertrekNL Denemarken.

 

 

 

 

About Redactie

Al sinds 1999 een gespecialiseerde uitgeverij in (auto)biografieën en uitgever van de magazines VertrekNL en Bommelglossy. Het complete fonds is via deze site te bekijken en rechtstreeks te bestellen.